Οικονομία
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Η οικονομία στην Κεντρική Μακεδονία, για να στραφεί σε πράσινη κατεύθυνση που είναι το ζητούμενο για εμάς, πρέπει να βασίζεται στη βιώσιμη διαχείριση και τη μακροχρόνια προστασία του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου. Με την προώθηση της τοπικής/περιφερειακής παραγωγής και κατανάλωσης, η Περιφέρεια θα κατορθώσει να επανακτήσει την αυτονομία της, ενώ παράλληλα θα απολαμβάνει προϊόντα ποιότητας. Η αυτονομία της δε νοείται για μας χωρίς να συμπεριλαμβάνει τη στροφή της τοπικής οικονομίας σε τομείς όπως η εξοικονόμηση ενέργειας και η ανακύκλωση. Η Κυκλική Οικονομία είναι αυτή που θα δημιουργήσει και νέες πράσινες θέσεις εργασίας, ενώ η Κοινωνική & Αλληλέγγυα Οικονομία, είναι αυτή που θα ενισχύσει άμεσα την τοπική παραγωγή και τη κοινωνική συνοχή. Αφιερώνουμε τις δύο επόμενες παραγράφους στα θέματα αυτά, λόγω του κεντρικού χαρακτήρα που έχουν στο πρόγραμμά μας.
Η ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η κυκλική οικονομία είναι αυτή που στο άμεσο μέλλον θα δημιουργήσει πολλές νέες πράσινες θέσεις εργασίας.
H κυκλική οικονομία, για τον οικολογικό χώρο, αποτελεί την ΠΡΑΣΙΝΗ ΛΥΣΗ στην οικονομία γιατί:
Α) Είναι η σταδιακή δημιουργία ενός νέου παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου που επιτρέπει την χρήση των υλικών για μεγαλύτερο χρόνο με παράλληλη ελαχιστοποίηση της χρήσης φυσικών πόρων. Με βάση την κυκλική οικονομία, σχεδόν όλα τα προϊόντα θα σχεδιάζονται έτσι, ώστε να μπορούν να αποσυναρμολογούνται και να επαναχρησιμοποιούνται με την ελάχιστη δυνατή μεταποίηση.
Β) Αρχίζουμε να βλέπουμε τα πάντα γύρω μας σαν μια ευκαιρία για τη δημιουργία αξίας, όχι στο τέλος της ζωής του, αλλά σε κάθε φάση της χρήσης του κάθε προϊόντος, ενώ ανακυκλώνω σημαίνει ότι δεν βλέπω τα πράγματα σαν μελλοντικά σκουπίδια και ως μια ευκαιρία για να δημιουργήσω αξία.
Για παράδειγμα η ανάδειξη σε αξία ενός προϊόντος τέλους ζωής, -πχ ενός αυτοκινήτου- με την επαναχρησιμοποίηση τμημάτων του αυτοκινήτου γι άλλο αυτοκίνητο είναι μια ευκαιρία για να ανοίξει ένας νέος κύκλος ζωής για το συγκεκριμένο υλικό και φυσικά νέες θέσεις εργασίας.
Η λογική αυτή μπορεί να εφαρμοσθεί σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Ένα άλλο παράδειγμα κυκλικής οικονομίας άρχισε να εφαρμόζεται ήδη δειλά στον αγροτικό τομέα : γεωργικά και κτηνοτροφικά απόβλητα, αντί να προκαλούν δυσοσμίες και μολύνσεις, οδηγούνται σε μονάδες παραγωγής βιοαερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες ως εκροή έχουν ένα ημιστερεό ουδετεροποιημένο υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λίπασμα και εδαφοβελτιωτικό στις αγροτικές καλλιέργειες.
Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (Κ.ΑΛ.Ο.)
Για μας τους οικολόγους, σε μια εποχή πολυεπίπεδης κρίσης, όπου η σκοπούμενη αμφισβήτηση των ηθών και των εθίμων, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η κλιματική αλλαγή , τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και η διαρροή χιλιάδων νέων στο εξωτερικό, η έξαρση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού έχουν φέρουν την κοινωνία σε οριακό σημείο ύπαρξης, η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕΙ ΕΝΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, τόνωσης της απασχόλησης και της τοπικής-περιφερειακής οικονομίας και παράλληλα απάντηση σε πολλά προβλήματα της σύγχρονης εποχής.
Τι ακριβώς όμως εννοούμε με τον όρο Κοινωνική-Αλληλέγγυα Οικονομία και κατά πόσο δίνονται κίνητρα για τη στήριξή της?
– Οι δραστηριότητες φυσικών ή νομικών προσώπων στο φάσμα της παραγωγής, συναλλαγής και κατανάλωσης να έχουν στόχο όχι μόνο το κέρδος αλλά και την κάλυψη των συλλογικών και κοινωνικών αναγκών.
– Βασικά χαρακτηριστικά τέτοιων δραστηριοτήτων δε μπορεί να είναι παρά η δημοκρατική λήψη των αποφάσεων, η οριζόντια οργάνωση, η ανακλητότητα των οργάνων αλλά και οι εξισωτικές μορφές αμοιβής εργασίας.
– Τα κίνητρα όλων των δράσεων προς αυτή την κατεύθυνση, πέρα από την εξυπηρέτηση των αναγκών της κοινωνίας και των εργαζομένων, οφείλουμε να επισημάνουμε πως με τον ν. 4430/2016 αφορούν στη χρηματοδότησή των φορέων της καθώς και τις ευνοϊκές φορολογικές και ασφαλιστικές ρυθμίσεις γι’ αυτούς και τα μέλη τους.
Μερικά παραδείγματα εφαρμογής της Κ.ΑΛ.Ο αποτελούν οι κοινωνικές και συνεταιρικές επιχειρήσεις (ΚΟΙΝΣΕΠ), τα δίκτυα ανταλλαγής υπηρεσιών και προϊόντων, τα εναλλακτικά νομίσματα, οι επιχειρήσεις ένταξης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και το δίκαιο –αλληλέγγυοεμπόριο, οιομαδικέςπεριαστικές καλλιέργειες, οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί, τα αυτόνομα αγροκτήματα, πολλές ΜΚΟ και ΑΜΚΕ κλπ.
Η Περιφέρεια είναι αυτή που επιβάλλεται να ενημερώνει και να προωθεί αυτήν την ιδέα με τη δημιουργία γραφείου ή τμημάτων που θα συνδράμουν ουσιαστικά τους επαγγελματίες, αγρότες. κτηνοτρόφους κ.α της περιοχής της, ώστε να στραφούν στη νέα αυτή μορφή οικονομικής δραστηριότητας
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Δημιουργούμε ένα σήμα <made in Μacedonia>
Α) Δημιουργία ισχυρού εμπορικού σήματος για την ευαισθητοποίηση στα τοπικά προϊόντα και αύξηση της προβολής της Κεντρικής Μακεδονίας ως ηγέτη στο τοπικό εμπόριο.
Β) Η γεωργία, κτηνοτροφία και αλιεία στην Περιφέρεια μας εμφανίζουν υψηλό σχετικά ποσοστό απασχόλησης, αλλά επιβάλλεται η στροφή προς τη βιωσιμότητα και την αρμονική τους συνύπαρξη με το ευρύτερο οικοσύστημα.
Να προωθήσουμε πράσινες λύσεις
Για τη γεωργία
Α) Να διαχειριστούμε τους περιφερειακούς πόρους προς την κατεύθυνση της βιολογικής αντί της συμβατικής γεωργίας, υπέρ των μικρών οικοτεχνιών και αγροτουριστικών μονάδων.
Β) Να εισαχθούν τα προϊόντα βιολογικής γεωργίας στα νοσοκομεία, στους παιδικούς σταθμούς και τα σχολεία.
Γ) Να γίνει πολιτικός σχεδιασμός και από την Περιφέρεια αλλά και από τους ίδιους τους αγρότες, ώστε να πάρουν στα χέρια τους ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής (τυποποίηση, εμπορία, διαφήμιση, διανομή).
Για την κτηνοτροφία
Α) Να στηριχθεί και να ενισχυθεί η ίδρυση κτηνοτροφικών μονάδων με απλές, αποκεντρωμένες διαδικασίες με χαμηλό κόστος. Ιδιαίτερη στήριξη της δημιουργίας μονάδων βιολογικής κτηνοτροφίας.
Β) Να ενισχυθούν οι συλλογικές δράσεις και να αναδειχθούν τα παραδοσιακά κτηνοτροφικά προϊόντα σε συνδυασμό με τον αγροτουρισμό.
Γ) Να δημιουργηθούν οι υποδομές εκείνες που θα διαχειρίζονται τα νεκρά ζώα και τα ζωικά απόβλητα.
Για την αλιεία
Α) Επιβάλλεται να δημιουργηθούν θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές.
Β)Να καταργηθούν τα συρόμενα εργαλεία βυθού, η χρήση χημικών και εκρηκτικών.
Γ)Να θεσπιστούν αυστηρές προδιαγραφές για τον έλεγχο της εφαρμογής των παραπάνω μέτρων και για τα επίπεδα της ρύπανσης και μόλυνσης ψαριών και οστρακοειδών.
Δ)Να επεκταθεί ο χρόνος της απαγόρευσης αλιείας λόγω ωοτοκίας των ψαριών καθώς και να ληφθούν μέτρα προστασίας των περιοχών αναπαραγωγής των ψαριών.
Για τις επιχειρήσεις
Α) Να στηρίξει η Περιφέρεια τους «καθαρούς» τομείς της χημικής βιομηχανίας για τη μετάβαση από την παραδοσιακή Χημεία στην Πράσινη Χημεία.
Β) Να ενδυναμωθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσα από επαγγελματικές ενώσεις ή αυτοδιοικητικές οντότητες.
Γ) Να προσαρμοστούν οι υφιστάμενες επιχειρήσεις στα νέα δεδομένα, με ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων τους στο περιβάλλον.
Δ)Να προωθηθούν και να στηριχθούν οι νέες πράσινες επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Ε) Να δημιουργηθεί ολοκληρωμένο δίκτυο υποστήριξης της πράσινης επιχειρηματικότητας που θα προωθεί νέες αγορές, νέες επιχειρηματικές συνεργασίες και εξαγωγικές δραστηριότητες.
ΣΤ) Κρίνουμε απαραίτητο να συσταθεί σε κάθε περιφερειακή ενότητα ένα «Συμβούλιο Περιβάλλοντος» που θα συντονίζει τις ενέργειες όλων των εμπλεκόμενων φορέων, θα ελέγχει και θα καθορίζει μια ενιαία πολιτική σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.
Για τον Τουρισμό
Μέχρι σήμερα, βασική επιλογή ανάπτυξης στον τομέα του τουρισμού στην Περιφέρεια αποτέλεσε ο μαζικός παράκτιος τουρισμός και η συγκέντρωσή του στους Νομούς Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής και Πιερίας. Η επιλογή αυτή πραγματοποιήθηκε ραγδαία και απρογραμμάτιστα, με κύριες συνέπειες την εποχικότητα, την υπερεκμετάλλευση και υποβάθμιση των υφιστάμενων πόρων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτών αποτελεί η υφαλμύρωση των παράκτιων υδροφορέων από την υπεράντληση λόγω τουριστικής δραστηριότητας, αλλά και η πλήρης και επικίνδυνη έλλειψη υποδομών από την αυθαίρετη και άναρχη δόμηση (βλ. πυρκαγιές στην Κασσάνδρα και Σιθωνία αλλά και στο Μάτι) και η χωρίς συνολικό προγραμματισμό αλλαγή χρήσεων της γης. Όλα αυτά οδηγούν μακροπρόθεσμα στην υποβάθμιση σημαντικών φυσικών πόρων και ευαίσθητων οικοσυστημάτων αλλά και στην μείωση της ποιότητας ζωής των μόνιμων κατοίκων.
Είναι απαραίτητο να προωθηθεί ένα άλλο πρότυπο τουρισμού που θα σέβεται τον πολίτη αλλά και τα όρια των φυσικών οικοσυστημάτων. Χρειάζεται να γίνει μία συνολική στροφή με ολοκληρωμένο πλαίσιο στήριξης δίκαιων, βιώσιμων και οικολογικών μορφών τουρισμού σε αυτή την εποχή της κλιματικής αλλαγής.
Η ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΠΑΡΘΟΥΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΜΕΤΡΑ
Προτάσεις:
– Σε κάθε περιοχή πρέπει να προσδιοριστεί η τουριστική χωρητικότητα ως τοπικός δείκτης φέρουσας ικανότητας. Ο προσδιορισμός αυτός θα συντελέσει στο να γίνει η τουριστική ανάπτυξη συμβατή με τα στοιχεία του περιβάλλοντος χωρίς να τα αναλώνει.
– Να τηρούνται οι αναγκαίες ισορροπίες ανάμεσα στον τουρισμό και το περιβάλλον κατά την εκπόνηση των χωροταξικών σχεδίων και την κατανομή των τουριστικών και λοιπών δραστηριοτήτων στο χώρο.
– Να αναδειχθούν και να προβληθούν τα φυσικά πολιτιστικά και οικολογικά στοιχεία κάθε τόπου, που αποτελούν προϋπόθεση για την ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού συμβατών με το περιβάλλον
– Οι προβλεπόμενες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) πρέπει να αποκτήσουν ουσιαστικό περιεχόμενο και προ πάντων να εφαρμόζονται.
– Να θεσπιστεί ειδικό τέλος υπέρ των Φορέων Διαχείρισης Προστατευομένων Περιοχών.