Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΟΡΑΜΑΤΙΖΟΜΑΣΤΕ

Ο υποψήφιος Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Φίλιππος Γκανούλης αρθρογραφεί στην εφημερίδα ThessNews ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών.

Ο τρόπος που αναπτύχθηκαν οι σύγχρονες πόλεις στην Ελλάδα αποτελεί απόρροια της αυθαίρετης υπόθεσης περί αφθονίας της ενέργειας και των πρώτων υλών, καθώς και της έντονης και απότομης αλλαγής των πολιτιστικών αξιών στη χώρα.

Κατορθώσαμε να εξαντλήσουμε τους φυσικούς πόρους, να υποβαθμίσουμε τη γη, τα επιφανειακά και υπόγεια νερά, τον ατμοσφαιρικό αέρα, την υγεία και τις ανθρώπινες σχέσεις και να δημιουργήσουμε τις σημερινές σε μεγάλο βαθμό αφιλόξενες πόλεις. Κι όμως, τα πράγματα θα μπορούσαν να καταλήξουν διαφορετικά, αν το θέλαμε, αν σκεφτόμασταν μακροπρόθεσμα και αν λαμβάναμε υπόψη τους φυσικούς κύκλους.

Ενέργεια – Μετακινήσεις
Οι ελληνικές πόλεις είναι ενεργειακά απολύτως σπάταλες. Αυτό, για τα κλιματικά δεδομένα και τους διαθέσιμους πόρους της Ελλάδας, αποτελεί τουλάχιστον σοβαρό πολιτικό ατόπημα.
Πρωταρχικά σημεία για την δημιουργία της λειτουργικής «πράσινης πόλης» είναι:

α) Η οργάνωσή της σε κύκλους-γειτονιές, οι οποίες περιλαμβάνουν όλες τις δραστηριότητες, δηλαδή  κατοικία, εμπόριο, ελαφρά μη οχλούσα παραγωγή, υπηρεσίες, διασκέδαση, εκπαίδευση.  Έτσι, μειώνονται κατακόρυφα οι ανάγκες για μετακινήσεις.  Η χρήση ηλεκτροκίνητων ΜΜΜ, ΙΧ ή ποδηλάτων μπορεί να αποτελέσει μια γρήγορη, ασφαλή και αποδοτική εναλλακτική λύση.  Πέραν τούτου, αυτή η οργάνωση των πόλεων μπορεί να οδηγήσει σε ενεργοποίηση των πολιτών, σε συλλογικές δράσεις και σε καθιέρωση της κοινωνικής και υπεύθυνης συμπεριφοράς.

β) Η θέση και ο όγκος των κτιρίων στο χώρο,  οι αποστάσεις μεταξύ τους και ο προσανατολισμός τους.
Η θερμομόνωση του κελύφους και η χρήση απλών και φθηνών αρχών της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, μέσα από την αξιοποίηση του ήλιο και του ανέμου, μπορεί να εξασφαλίσει για τα άνω του 70% των αναγκών τους σε θέρμανση, δροσισμό και φωτισμό.

γ)  Ο τρόπος κατασκευής των κτιρίων.
Χρειάζεται να διερευνήσουμε εναλλακτικά υλικά δόμησης, όπως πχ ο πηλός και το ξύλο, που να εξασφαλίζουν υγιεινές συνθήκες στο εσωτερικό τους και να μειώνουν το ενεργειακό αποτύπωμα της δόμησης.

δ)  Η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση, που μειώνουν σημαντικά τόσο την ανάγκη για νέες πρώτες ύλες, όσο και την παραγωγή νέων προϊόντων.
ε) Μετά από όλα αυτά, τα μικρά συμπληρωματικά ποσά θερμότητας και ηλεκτρισμού που θα απαιτηθούν, μπορούν να παραχθούν από τη βιομάζα περιαστικών δασών, το βιοαέριο από γεωργοκτηνοτροφικά απόβλητα και ΧΥΤΥ, από μικρά αυτόνομα ή διασυνδεμένα Φ/Β συστήματα στα δώματα των κτιρίων ή ανεμογεννήτριες κατακόρυφου άξονα στις οροφές των δημοσίων κτιρίων.

Το Νερό
Με την δημιουργία κατάλληλων συστημάτων συλλογής ομβρίων και επεξεργασίας υγρών αστικών αποβλήτων, με στόχο την αξιοποίηση τους, μπορούν να μειωθούν σημαντικά οι ανάγκες σε νερό δικτύου, αλλά και, ταυτόχρονα, να εξαλειφθούν φαινόμενα πλημμυρών στις πόλεις, να παράγεται εδαφοβελτιωτικό για τις καλλιέργειες και να βελτιωθεί η πυροπροστασία των περιαστικών δασών. Το αποτέλεσμα θα είναι μια πόλη ασφαλής με λειτουργική ισορροπία για την οικονομία της ενδοχώρας και της υπαίθρου.

Η κυριαρχία του «πολιτικού αρνητισμού» και της απαισιοδοξίας κατά τα χρόνια της κρίσης μας εξέτρεψε από το δρόμο του ορθολογισμού και της εξεύρεσης φυσικών λύσεων.
Αλλά τα πράγματα αλλάζουν. Υπάρχουν πλέον πυρήνες πολιτών,  που από τη στείρα κριτική έχουν περάσει στην εφαρμογή  συλλογικών και  εναλλακτικών λύσεων. Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα προσφέρει ήδη δοκιμασμένες εναλλακτικές τεχνικές και οργανωτικές λύσεις στα προβλήματα και η ΕΕ διαθέτει τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Αυτό που μας λείπει είναι η πολιτική βούληση, η διάθεση να αλλάξουμε εκ βάθρων τις λάθος επιλογές μας. Δεν υποστηρίζουμε ότι μπορούμε σε ελάχιστο χρόνο να εξαφανίσουμε τα υπάρχοντα αστικά «συμπλέγματα» και να φέρουμε αύριο στη θέση τους την ιδανική πόλη.  Ούτε και είναι δυνατόν μέσα σε μια σελίδα να περιγραφεί ο αστικός σχεδιασμός που έχουμε στο μυαλό μας. Λέμε, όμως, ότι έχουμε τη βούληση και κυρίως τη γνώση και το υπόβαθρο να αρχίσουμε να μετασχηματίζουμε τα απαράδεκτα κτιριακά σύνολα σε «βιώσιμες πόλεις».

Η ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ αποτελεί τη βάση εκκίνησης και η εφαρμογή της οδηγεί στην ΠΡΑΣΙΝΗ ΛΥΣΗ των προβλημάτων!

Από το φύλλο της THESSNEWS #157 (11/05/2019-12/05/2019)